Samotni, choć w związku

Samotni, choć w związku

Wielu z nas postrzega zawarcie związku jako definitywne pożegnanie się z samotnością. Okazuje się jednak, że sprawa nie jest aż tak prosta. O tym, jak się czujemy, decyduje przede wszystkim nasza relacja z samym sobą – związki z innymi są jedynie jej dopełnieniem. Niestety, wiele osób ma poczucie osamotnienia, mimo tego że mają partnerów. Skąd bierze się samotność w związku i jak jej zapobiec?

Choć brzmi to jak paradoks, samotność w związku z pewnością nie jest czymś wyjątkowym i niespotykanym. Mnóstwo osób, które pozostają w małżeństwie lub relacji nieformalnej, zmaga się z poczuciem niezrozumienia i osamotnienia.

Czym właściwie jest samotność? Czy bycie w związku, posiadanie rodziny lub grona znajomych automatycznie wyklucza jej doświadczanie? Okazuje się, że wcale nie. Samotność jest bowiem zjawiskiem subiektywnym i wiąże się z wrażeniem odizolowania od innych, nieposiadania w swoim otoczeniu kogoś, komu można byłoby powierzyć swoje emocje czy myśli i liczyć na zrozumienie. To nie przypadek, że samotność najczęściej deklarują osoby otoczone przez innych ludzi, np. mieszkające w dużych miastach, w których codziennie mija się bardzo wiele osób, jednak rzadko się z którąś szczerze i otwarcie rozmawia. Czasami wydaje się nam, że samotność jest czymś zupełnie niezależnym od nas i nawet nie próbujemy z nią walczyć. To błąd: osoby samotne żyją krócej i odczuwają znacznie mniejszą satysfakcję ze swojego życia. Samotność wiąże się z cierpieniem emocjonalnym, zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń lękowych, depresji, upośledza pracę układu odpornościowego oraz zwiększa prawdopodobieństwo zapadnięcia na choroby krążenia.

Większość z nas intuicyjnie zdaje sobie sprawę z tego, że samotność nie jest dla nas dobra. Kiedy więc zaczynamy ją odczuwać, robimy wszystko, by pozbyć się tego nieprzyjemnego wrażenia. Zwykle jednak tylko ją tuszujemy. Dlaczego tak się dzieje? Błędnie zakładamy, iż receptą na osamotnienie jest otaczanie się dużą liczbą ludzi. Niestety, większość tego typu relacji jest płytka. Często okazuje się, że mamy znajomych, z którymi możemy pójść na obiad lub imprezę, jednak kiedy mamy jakiś problem, nie mamy się do kogo zwrócić. Nie ma w naszym życiu osób, z którymi jesteśmy całkowicie szczerzy, przy których nie boimy się być słabi i bezbronni.

Psychologowie często powtarzają, że nie możemy wymagać od innych, by zapełniali braki w naszym życiu. Nawet najlepszy partner nie może sprawić, byśmy poczuli się wartościowi i pożegnali samotność. Właśnie dlatego nie warto wchodzić w związki, dopóki nie nawiążemy zdrowej relacji ze sobą i nie nauczymy się być sami. Dopiero kiedy dobrze poznamy siebie, zadbamy o własne potrzeby i postawimy siebie na pierwszym miejscu, będziemy gotowi na to, by dać szczęście komuś innemu. Dobry związek to nie spotkanie „dwóch połówek”, a relacja dwóch pełnowartościowych osób, które nie potrzebują nikogo innego do szczęścia i spełnienia. Chłopak, dziewczyna, mąż czy żona nie przepędzą naszej samotności, jeśli nie będziemy gotowi się przed nimi otworzyć. A do tego musimy mieć zdrową samoocenę, a także przekonanie, że jesteśmy wyjątkowi i mamy wiele do zaoferowania.

Samotność w związku to w rzeczywistości brak intymności. Zgodnie z teorią profesora Bogdana Wojciszke miłość tworzą trzy części składowe: namiętność, intymność i zaangażowanie. Współczesne związki często opierają się na tym pierwszym. Cenimy sobie atrakcyjność fizyczną i dobry seks, jednak samo współżycie nie oznacza, że jesteśmy ze sobą blisko. Nie wystarcza również zaangażowanie, czyli gotowość do związania się z drugą osobą i podjęcia kroków zmierzających w kierunku stworzenia wspólnej przyszłości, np. zamieszkania razem, zawarcia małżeństwa czy sprowadzenia na świat dzieci.

Do szczęścia w relacji wymagany jest jednak trzeci składnik miłości, czyli intymność. Wbrew potocznemu rozumieniu tego słowa, nie chodzi tu o bliskość fizyczną i wspólne życie seksualne. Chyba każdy zgodzi się z tym, że można uprawiać udany seks z osobą, z którą nie jesteśmy blisko i na której kompletnie nam nie zależy. Intymność to coś więcej: wspólne przeżywanie pozytywnych emocji, szacunek, zrozumienie, dzielenie sekretów, wsparcie uczuciowe, wymiana prywatnych informacji na swój temat oraz dzielenie się różnego rodzaju dobrami, zarówno tymi materialnymi, jak i duchowymi. Intymność w relacji oznacza, że możemy o wszystkim ze sobą porozmawiać i zawsze czujemy się rozumiani, kochani i akceptowani. Ważne jest również zaufanie, dzięki któremu nie boimy się, że partner nas skrzywdzi.

Dlaczego w niektórych związkach brakuje intymności? W niektórych nigdy jej nie było: partnerzy na początku koncentrowali się na sferze atrakcyjności i seksualności, a z czasem na fali wzajemnej fascynacji i zakochania postanowili poczynić wobec siebie różnego rodzaju zobowiązania. Nieumiejętność stworzenia szczerej, bliskiej relacji może wynikać ze wzorców wyniesionych z domu rodzinnego (np. rodzice również byli chłodni i nie rozmawiali z dzieckiem) lub niskiego poczucia własnej wartości, które nie pozwala na otworzenie się przed drugim człowiekiem i dopuszczenia go do swojej wrażliwej, słabej strony. Z kolei inne pary tracą intymność w codziennym pędzie. Po wspólnie spędzonych latach uznają swoją relację za coś oczywistego i danego raz na zawsze i przestają ją pielęgnować. Poświęcają się karierze lub dzieciom, a związek schodzi na dalszy plan. Czasami zdarza się, że każdy z małżonków prowadzi inny tryb życia: jedno wstaje i kładzie się wcześnie, drugie późno, jedno każdą chwilę poświęca na uprawianie sportu, a drugie woli wypoczynek na kanapie. Zaczynają się mijać i komunikować jedynie w sprawach „organizacyjnych”: co kupić na obiad, kto odbierze dzieci ze szkoły itp. Tymczasem jedynymi sposobami na stworzenie szczęśliwej relacji, w której nie ma miejsca na samotność, są szczerość, otwartość i dobra komunikacja.