Jak rozpoznać współuzależnienie?

Bliskie relacje z osobą uzależnioną mogą przyczyniać się do powstania współuzależnienia. Nie każda osoba jest narażona na rozwój tego syndromu, ale jest on stosunkowo powszechny. Przez niego możesz całkowicie przewartościować swoje życie, a przede wszystkim podporządkować się nałogowi. Dlatego musisz wiedzieć, jak rozpoznać współuzależnienie, aby nauczyć się z tym walczyć.

Kto może być osobą współuzależnioną?

Małżonkowie, partnerzy, rodzice, dzieci, a nawet bliscy przyjaciele – każda z tych osób jest narażona na współuzależnienie. Czasem do powstania tego syndromu nie jest potrzebne przebywanie w czasie teraźniejszym z osobą uzależnioną, ponieważ stosunkowo często problem jest dostrzegalny u dzieci, które wychowywały się np. w domu alkoholików. Cechą charakterystyczną tego stanu jest całkowite podporządkowanie swojego życia pod dany nałóg. Zwróć jednak uwagę na to, że współuzależnienie to nie jest choroba. Po prostu to nieprawidłowy sposób przystosowania się do trudnej sytuacji.

Jak rozpoznać współuzależnienie?

Zauważ, że cała trudność związana z rozpoznaniem współuzależnienia wynika z tego, iż rozwój tego syndromu nie następuje szybko. Często trwa to wiele miesięcy i lat. W tym czasie doświadczasz zmian nie tylko na płaszczyźnie emocjonalnej, ale też psychicznej. Dlatego nawet po zerwaniu kontaktu z osobą uzależnioną możesz jeszcze przez jakiś czas przejawiać pewne zachowania znane z tego trudnego okresu. Oprócz tego osoby współuzależnione często zwracały uwagę na uczucie pustki i samotności, nieustannie im towarzyszące. To może być pierwszy znak na to, że jesteś współuzależniony. Jednak istnieją też inne symptomy, na które musisz zwrócić uwagę.

Emocje

Bez wątpienia to właśnie analiza własnych emocji może pomóc Ci w dostrzeżeniu współuzależnienia. W takiej sytuacji mogą narastać problemy z komunikacją własnych myśli, potrzeb czy uczuć. Poza tym stopniowo zaczynasz tracić zaufanie do siebie, co dość mocno wpływa również na pogorszenie poczucia własnej wartości. Oprócz tego współuzależnienie obniża Twój nastrój, wywołuje skrajne emocje, a także wzbudza u Ciebie niepokój przed zmianami.

Zwróć uwagę na to, że osoba współuzależniona często ma poczucie bycia ofiarą. Jednocześnie te emocje stale przeplatają się z poczuciem winy. Po prostu pojawia się wtedy myśl – czy mogłeś zapobiec temu uzależnieniu, a także obwinienie siebie wtedy, gdy wypracowana rutyna zostanie zachwiana.

Przekonania

Jednymi z najważniejszych objawów współuzależnienia są zmiany w sposobie myślenia. W takim przypadku przede wszystkim wydaje Ci się, że nie jesteś w stanie wpłynąć na zaistniałą sytuację. Jednocześnie lubisz wracać myślami do czasów sprzed nałogu, kiedy życie wydawało Ci się prostsze, a przy tym bardziej szczęśliwe. Często problemem osoby współuzależnionej jest także brak wiary w zmiany – szczególnie wtedy, gdy pojawi się sposób na poradzenie sobie z nałogiem. Zamiast tego wolisz myślenie życzeniowe, które jest właściwe niemożliwe do zrealizowania.
Współuzależnienie objawia się również lekceważeniem własnych problemów. Po prostu uważasz, że wszystkie inne sprawy są mniej ważne od nałogu bliskiej osoby.

Zachowania

To właśnie na podstawie zmiany swoich zachowań możesz jeszcze lepiej określić, czy jesteś współuzależniony. Wśród pierwszych syndromów, na które musisz zwrócić uwagę, jest skupienie się na problemach osoby uzależnionej. W takiej sytuacji wydaje Ci się, że Twoje życie, marzenia czy pragnienia są nieistotne. W konsekwencji zaczynasz się izolować, ale też ograniczasz kontakt ze znajomymi, przyjaciółmi czy rodziną. Gdy już dochodzi do takich sytuacji, to często obwiniasz ich o sytuację, w jakiej się znalazłeś. Masz im za złe, że ich życie jest mniej skomplikowane. Jednocześnie boisz się tego, że Cię oceniają i litują nad Tobą. Wówczas możesz dostrzec u siebie agresywne bądź bierno-agresywne zachowania. Zastanawiasz się, czym one się wyróżniają? Zazwyczaj ograniczają się do nadmiernej krytyki, stawiania zbyt wysokich wymagań oraz do nieustannych pouczeń.

Zwróć uwagę na to, że osoba współuzależniona często sama zaczyna wpadać w uzależnienie od alkoholu, leków uspokajających lub środków psychoaktywnych. Wtedy poczucie beznadziei staje się jeszcze bardziej dojmujące i coraz trudniej jest poradzić sobie ze współuzależnieniem.

Czy każda osoba współuzależniona zachowuje się tak samo?

Znasz już najważniejsze objawy współuzależnienia. Jednak pamiętaj o tym, że wiele zależy od Twojego charakteru lub relacji, łączącej Cię z osobą uzależnioną. W niektórych przypadkach w ogóle nie musisz borykać się z tym syndromem bądź po prostu będziesz dostrzegać u siebie zupełnie inne zmiany. Tak naprawdę zawsze wtedy, gdy zauważysz, że Twoje życie zaczyna wyglądać inaczej przez to, że bliska Ci osoba jest uzależniona, to i tak powinieneś skorzystać z pomocy specjalisty. Choć współuzależnienie nie jest sklasyfikowane jako choroba, to głęboko wpływa na Ciebie. Zatem nie bądź bierny, tylko uwierz w to, że czasem zmiany na lepsze są naprawdę możliwe!

Odwiedź profil Rankingu Ośrodków Terapii Facebook’u.