Uzależnienie od alkoholu jest w naszym kraju bardzo poważnym problemem, który dotyka różne osoby, bez względu na ich płeć, wiek czy status społeczny. Alkoholizm coraz częściej nie wiąże się już z przysłowiowym “panem spod budki z piwem”. Niemniej jednak choroba ta, niezależnie kogo dotyka, ma bardzo podobny przebieg. Możemy podzielić go na fazy, które różnią się między sobą nie tylko ilością spożywanego alkoholu, ale również stanem osoby uzależnionej. Poznajmy więc nieco bliżej fazy uzależnienia od alkoholu.
Zacznijmy od wyjaśnienia, czym właściwie jest alkoholizm, czyli uzależnienie od alkoholu. Wydawać by się mogło, że każdy z nas doskonale wie, czym jest ta choroba, niemniej jednak wokół alkoholizmu narosło wiele mitów, które sprawiają, że część osób podejmuje decyzję o leczeniu zbyt późno, wciąż uznając, że problem ten ich “nie dotyczy”. Niestety, nie jest to prawdą.
Mówiąc najprościej, alkoholizm jest chorobą psychiczną, która wiąże się z psychicznym oraz fizycznym musem przyjmowania alkoholu etylowego. Choroba ta powoduje szereg problemów społecznych, a także odbija się na zdrowiu osoby chorej. Nie leczona i niepowstrzymana może doprowadzić nawet do śmierci.
Fazy uzależnienia od alkoholu – kto je sklasyfikował?
Osobą, która w swojej pracy naukowej “Koncepcja alkoholizmu jako choroby” był Elvin Morton Jellinek. Opublikował ją w 1960 roku. To właśnie on podzielił chorobę alkoholową na cztery etapy: faza prealkoholowa (wstępna), ostrzegawcza, krytyczna oraz przewlekła. Każda z tych faz wiąże się z coraz większą ilością objawów, zarówno na tle psychicznym, jak i somatycznym. Stają się one również bardziej nasilone.
Fazy uzależnienia od alkoholu – Faza wstępna prealkoholowa (picie towarzyskie)
Pierwszą fazą uzależnienia od alkoholu, która bardzo często nie powoduje jeszcze niepokoju osoby uzależnionej oraz jej bliskich jest faza wstępna, znana również pod pojęciem picia towarzyskiego. Osoba uzależniona na tym etapie podczas spotkań ze znajomymi czy imprez chętnie sięga po napoje alkoholowe oraz zauważa przyjemność z ich spożywania. Często czuje się wówczas bardziej atrakcyjna, odważniejsza, lepiej się bawi. Z czasem rośnie ilość spożywanego przez osobę uzależnioną alkoholu. Mimo to nie obserwujemy jeszcze żadnych kojarzonych z alkoholizmem objawów. Chory nie zaniedbuje swoich obowiązków, nie pije do utraty przytomności, nie pije w samotności. Niemniej jednak “imprezowy” tryb życia, którego nie potrafimy zmienić bez uczucia niepokoju lub smutku oznaczać może, że dzieje się coś niepokojącego. W tym miejscu warto zaznaczyć, że faza wstępna może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Faza ostrzegawcza alkoholizmu
Drugim etapem uzależnienia od alkoholu jest faza ostrzegawcza. W tej fazie osoba uzależniona dąży do szukania okazji do picia alkoholu, często sama je inicjuje. Zaczyna spożywać coraz większe ilości alkoholu, a picie zaczyna być coraz bardziej ryzykowne – zdarzają się utraty świadomości oraz pamięci. Zaniepokoić powinny nas również objawy takie jak szukanie wymówek i usprawiedliwień przez chorego oraz próby ukrywania picia alkoholu. W tej fazie coraz częściej osoba uzależniona coraz częściej odczuwa objawy związane z kacem – bóle głowy, wymioty, odwodnienie. Nie wpływają one jednak na obowiązki zawodowe, dlatego też osoba uzależniona wciąż ma poczucie, że panuje nad nałogiem.
Faza krytyczna alkoholizmu
Trzecia faza uzależnienia od alkoholu to tzw. faza krytyczna. Na tym etapie pojawia się coraz więcej problemów związanych z piciem. Osoba uzależniona traci kontrolę nad piciem, bardzo często bywa agresywna, zaczynają się problemy zdrowotne. Chory na tym etapie odczuwa już głód alkoholowy w momentach, w których nie ma możliwości napicia się. Zaczyna zdawać sobie sprawę ze swojego problemu, często składa obietnice swoim bliskim, jednak ma problem z ich spełnieniem. W fazie krytycznej uzależniona osoba zaczyna zmagać się z problemami w pracy, traci przyjaciół, zainteresowanie swoimi pasjami.
Faza przewlekła alkoholizmu
Ostatnim etapem choroby alkoholowej jest faza przewlekła, która stanowi ostatnie stadium. Na tym etapie osoba chora ma problem nie tylko z normalnym funkcjonowaniem, ale również ze znaczącym pogorszeniem zdrowia. Jest to faza niezwykle groźna, która prowadzić może nawet do zgonu osoby uzależnionej. Czym się charakteryzuje? Przede wszystkim, w fazie przewlekłej okresy picia znacząco przewyższają chwile trzeźwości. To jednak nie wszystko. Osoba uzależniona całkowicie traci kontrolę nad piciem, nadal wypiera swój problem i szuka wymówek, jednocześnie jednak zmaga się z problemami takimi jak ciągle wysoki poziom alkoholu we krwi. Po jego obniżeniu mogą wystąpić objawy takie jak psychoza, delirium, zaczerwienienie skóry, wymioty, biegunki, tachykardia oraz wiele innych problemów zdrowotnych, które wynikają z zespołu abstynencyjnego. Chory w tym czasie musi podjąć leczenie, w przeciwnym razie uzależnienie grozi śmiercią.
W tym miejscu warto wspomnieć, że osoba mająca problem z alkoholem może szukać pomocy na każdym z etapów choroby, choć trzeba mieć świadomość, że im późniejsza faza alkoholizmu ją dotyka, tym terapia będzie trudniejsza i bardziej długotrwała. Co więcej, wraz z rozwojem alkoholizmu w parze idzie również coraz większy uszczerbek na zdrowiu fizycznym. Dlatego też wczesne rozpoczęcie terapii jest jak najbardziej wskazane.